BIST 100
GSYF Katılma Paylarından Elde Edilen Gelirlerin Vergilendirilmesi
Girişim Sermayesi Yatırım Fonu Katılma Paylarından Elde Edilen Gelirlerin Vergilendirilmesi
(Kar Payı ve Fona Geri İadesi Dahil)
Girişim sermayesi yatırım fonları, yenilikçi fikirlere ve büyüme potansiyeli yüksek olan start-up'lara yatırım yaparak bu girişimlerin sermaye ihtiyaçlarını karşılarlar. Bu fonlar yatırımcılara getiri potansiyeli sunarken, portföylerini çeşitlendirme ve ekonomik kalkınmaya katkıda bulunma fırsatı verir.
Bu tür yatırımlar, girişimcilik ekosistemini desteklerken, yatırımcılara da çeşitli finansal avantajlar sunar. Ancak bu yatırımların vergilendirilmesi konusunda bilgi sahibi olmak, yatırımcılar için büyük önem taşır. Bu yazımızda, girişim sermayesi yatırım fonu katılma paylarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi hakkında bilgileri ve ilgili mevzuat, kanun ve hukuki dayanakları ele alacağız.
Girişim sermayesi yatırım fonlarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi, Türkiye'de 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu çerçevesinde düzenlenmektedir. Bu kanunlar, elde edilen gelirlerin niteliğine göre vergilendirme usullerini belirler.
Bireysel yatırımcılar için girişim sermayesi yatırım fonu katılma paylarından elde edilen gelirler, "sermaye piyasası araçlarından elde edilen gelirler" kapsamında değerlendirilir. Bu gelirler, belirli koşullar dahilinde Gelir Vergisi'nden muaf tutulabilir veya indirimli vergi oranlarından faydalanabilir.
Kurumsal yatırımcılar açısından ise bu fonlardan elde edilen gelirler, kurumlar vergisi mükellefiyeti çerçevesinde değerlendirilir. Kurumlar Vergisi Kanunu elde edilen gelirlerin vergilendirilme oranlarını ve muafiyetleri belirler.
Girişim sermayesi yatırım fonlarına ilişkin hukuki çerçeve, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yayımlanan yönetmelikler ve tebliğlerle daha da detaylandırılmıştır. Bu düzenlemeler fonların kuruluşu, işleyişi, yatırımcılara sunulan haklar ve yükümlülükler gibi konuları kapsar. Özellikle SPK'nın Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği fonların vergilendirilmesi dahil olmak üzere birçok konuda yol gösterici niteliktedir.
GSYF Katılma Paylarından Elde Edilen Gelirler ile İlgili Yükümlülükler
Tam mükellef gerçek kişi ve dar mükellef gerçek kişi (*2)
- 2 yıldan fazla süreyle elde tutulması halinde %0 oranında stopaja tabidir. (2 yıllık süre tam takvim yılı olarak dikkate alınır)
- 12.2020 ile 30.04.2024 tarihi (bu tarih dahil) arasında iktisap edilen yatırım fonlarından elde edilen gelir ve kazançlara %0 oranında stopaj uygulanacaktır.
- Stopaj nihai vergidir.
- Beyan edilmez.
Tam mükellef kurum
- Sermaye şirketler (*3) için %0 (2 yıldan fazla süreyle elde tutulması halinde uygulanır, 2 yıllık süre tam takvim yılı olarak dikkate alınır), diğer kurumsal yatırımcılar için ise %10 oranında stopaja tabidir.
- 12.2020 ile 30.04.2024 tarihi (bu tarih dahil) arasında iktisap edilenlerden elde edilen gelir ve kazançlara %0 oranında stopaj uygulanacaktır.
- GSYF'lerde portföyünün %51’i BİST'te işlem gören pay senetlerinden oluşan fon katılma belgeleri 1 yıl elde tutulduğunda stopaj uygulanmaz.
- Kurum kazancına dahil edilir.
- Belirli şartları sağlaması koşuluyla kurum kazancından indirim konusu yapılabilir. (*4)
Dar mükellef kurum (*1-2)
- Sermaye şirketleri (*3) tarafından elde edilen kazançlar %0 (2 yıldan fazla süreyle elde tutulması halinde uygulanır, 2 yıllık süre tam takvim yılı olarak dikkate alınır), diğer kurumsal yatırımcıların kazançları ise %10 oranında stopaja tabidir.
- 12.2020 ile 30.04.2024 tarihi (bu tarih dahil) arasında iktisap edilen yatırım fonlarından elde edilen gelir ve kazançlara %0 oranında stopaj uygulanacaktır.
- GSYF'lerde portföyünün %51’i BİST'te işlem gören pay senetlerinden oluşan fon katılma belgeleri 1 yıl elde tutulduğunda, stopaj uygulanmaz.
- Stopaj nihai vergidir.
- Beyan edilmez.
Girişim sermayesi yatırım fonları, getiri potansiyeli sunmasının yanı sıra yatırımcılarına ekonomik kalkınmaya katkıda bulunma imkanı da verir ancak bu yatırımların vergilendirilmesi konusunda mevcut kanun ve yönetmeliklere hakim olmak, olası vergi yükümlülüklerini doğru bir şekilde anlamak ve planlamak için önemlidir. Yatırımcıların, yatırım kararları öncesinde profesyonel danışmanlık hizmetlerinden faydalanması, vergi planlaması ve yatırım stratejilerinin optimizasyonu açısından faydalı olacaktır.
Dipnotlar:
(1) Dar mükellef kurumlar ile ilgili belirlemeler Türkiye'de işyeri ve daimi temsilcisi bulunmayan dar mükellef kurumlar açısından geçerlidir.
(2) Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları hükümleri saklıdır.
(3) Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş olan anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler ile benzer nitelikteki yabancı kurumlar sermaye şirketidir. Yatırım fon ve ortaklıkları ile münhasıran menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası aracı getirileri ile değer artışı kazançları elde etmek ve bunlara bağlı hakları kullanmak amacıyla faaliyette bulunan dar mükelleflerden Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan yatırım fonları ve yatırım ortaklıkları ile benzer nitelikte olduğu Maliye Bakanlığınca belirlenen kurumlar da söz konusu uygulamanın kapsamında değerlendirilmiştir.
(4) 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin “10.4. Girişim Sermayesi Fonu” başlıklı bölümünde, 6322 sayılı Kanunl'a Vergi Usul Kanunu’na eklenen 325/A maddesiyle kurumlar vergisi mükelleflerine, girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına sermaye olarak konulması veya girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması amacıyla, ilgili dönem kazancından girişim sermayesi fonu ayırabilme imkanı getirildiği, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10 . maddesine eklenen (g) bendi ile de Vergi Usul Kanununun 325/A maddesine göre girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarların kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurum kazancından indirim konusu yapılabilmektedir. GSYF'larının indirim konusu yapılabilmesi için ilgili yılda ayrılan fon tutarının beyan edilen gelirin %10'unu ve toplam fon tutarının ise öz sermayenin %20'sini aşmaması şartlarının birlikte gerçekleşmesi aynı zamanda fonun ayrıldığı yılın sonuna kadar Türkiye'de kurulmuş veya kurulacak olan ve Sermaye Piyasası Kurulunun düzenleme ve denetimine tabi girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına veya fonlarına yatırım yapılması gerekmektedir.
İnternet sitemizde yapılan bu paylaşımlar, yalnızca bilgilendirme amaçlı olup herhangi bir şekilde yatırımcılara telkinde bulunma, yatırımcıları yönlendirme yahut yatırımcılara kar/zarar vaadi verme şeklinde yorumlanamaz.
